Lokale heffingen

Jaarlijks wordt een nieuwe WOZ-waarde voor onroerende zaken vastgesteld. In 2024 is deze gebaseerd op de waardepeildatum 1 januari 2023. De OZB-tarieven worden gecorrigeerd voor de gemiddelde waardeontwikkeling van het vastgoed, om de geraamde opbrengsten en de gemiddelde woonlastendruk gelijk te kunnen houden.
De OZB-opbrengsten 2024 zijn geraamd op € 43,3 miljoen. De realisatie is uiteindelijk € 478.000 hoger. Dit wordt veroorzaakt door areaal en het afwikkelen van bezwaar- en beroepsprocedures die gunstiger uitvielen dan verwacht.

Door een lager aantal honden dan waar in de begroting rekening mee was gehouden is in heffingsjaar 2024 € 34.000 minder opbrengsten hondenbelasting gerealiseerd.

De opbrengst verblijfsbelasting inclusief de afrekeningen over voorgaande jaren sluit nagenoeg aan bij de begroting.

De kostendekkendheidsberekening omvat meer dan alleen de baten en lasten van het organisatieproduct afval. Op basis van artikel 228a Gemeentewet is het namelijk toegestaan om ook de compensabele BTW en toerekenbare overhead als kostenpost aan de afvalexploitatie toe te rekenen. Deze posten zijn medebepalend voor de mate van kostendekkendheid. Het tekort wordt vanuit de algemene middelen aangevuld.
Ondanks dat de lasten voor afvalstoffen de afgelopen jaren zijn gestegen is er bij het vaststellen van de meerjarenbegroting 2025-2028, in navolging van de begroting 2023 en 2024, besloten om de woonlasten tot en met 2027 gelijk te houden. Daarmee is het vastgestelde beleid van kostendekkende tarieven losgelaten en bedraagt de kostendekkendheid 87%. Na aanwending van € 516.000 uit de voorziening egalisatie tarief afval bedraagt de kostendekkendheid 90%. Deze aanwending is in de tabel verwerkt onder de overige inkomsten.
De baten voor 2024 zijn hoger dan begroot en de lasten zijn lager dan begroot. Voor een toelichting hierop verwijzen wij u naar de toelichting op de baten en lasten van het product afval in het programma 2. Leefbaar Venlo.

De kostendekkendheidsberekening omvat meer dan alleen de baten en lasten van het organisatieproduct riolering. Op basis van artikel 228a Gemeentewet is het namelijk toegestaan om ook de compensabele BTW en toerekenbare overhead als kostenpost aan de rioolexploitatie toe te rekenen. Deze posten zijn medebepalend voor de mate van kostendekkendheid. Het tekort wordt vanuit de algemene middelen aangevuld.
Ondanks dat de lasten voor riool de afgelopen jaren zijn gestegen is er bij het vaststellen van de meerjarenbegroting 2025-2028, in navolging van de begroting 2023 en 2024, besloten om de woonlasten tot en met 2027 gelijk te houden. Daarmee is het vastgestelde beleid van kostendekkende tarieven losgelaten en bedraagt de kostendekkendheid 87%. Na aanwending van € 849.000 uit de voorziening egalisatie tarief GRP+ bedraagt de kostendekkendheid 96%. Deze aanwending is in de tabel verwerkt onder de overige inkomsten.
De lasten liggen in 2024 in lijn met de begroting. De baten waren hoger dan begroot. Voor een toelichting hierop verwijzen wij u naar de toelichting op de baten en lasten van het product riolering in het programma 2. Leefbaar Venlo.

Hoofdstuk 1. Algemene dienstverlening

• Burgerlijke stand

In 2024 zijn er iets meer huwelijken voltrokken dan begroot. Hierdoor zijn de baten en lasten iets hoger.

• Reisdocumenten

In 2024 zijn er meer reisdocumenten verstrekt aan ingezetenen en niet ingezetenen dan begroot. Hierdoor zijn de baten en lasten naar rato hoger.

• Rijbewijzen

In 2024 zijn er minder rijbewijzen aangevraagd dan begroot. Dit komt mede door de mogelijkheid om via de fotograaf (DAR) een rijbewijs aan te vragen. Hierdoor zijn de baten en lasten lager.

• Persoonsdocumenten en basisregistratie personen

In 2024 zijn er iets meer uittreksels BRP en uittreksels RNI verstrekt dan begroot. Hierdoor zijn de baten en lasten iets hoger.

• Gemeentearchief

De leges zijn dermate gering dat we geen specifieke analyse verrichten.

• Naturalisaties

In 2024 zijn er iets meer naturalisaties aangevraagd dan begroot. Hierdoor zijn de baten en lasten nagenoeg gelijk aan de begroting.

• Kansspelen

De leges zijn dermate gering dat we geen specifieke analyse wordt verrichten.

• Overige leges

De opbrengst parkeerontheffingen is hoger dan begroot. Er waren meer aanvragen voor enkelvoudige ontheffingen, gehandicapten parkeerkaarten, project ontheffingen en ontheffingen parkeerschijfzone.
Het aantal aanvragen voor de aanleg van kabels en leidingen was te hoog ingeschat. De vergunningstrajecten zonder baten waren hierin ook meegenomen. De realisatie ligt daarom onder begroting.

Hoofdstuk 2. Dienstverlening en besluiten in het kader van de Omgevingswet

• Omgevingsvergunningen

Over heel 2024 hebben we meer leges gerealiseerd dan begroot door de piek in aanvragen in december 2023. Reden hiervoor is de inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 januari 2024. Veel aanvragers wilden nog onder het Wabo-regime indienen. Daarnaast hebben we gemerkt dat aanvragers nauwelijks gebruik maakten van de mogelijkheden van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen. Sterker nog, aanvragers wilden dat de gemeente de technische beoordeling bleef doen. De hoeveelheid ingediende aanvragen en de omvang van de aanvragen wordt hoofdzakelijk bepaald door de markt(ontwikkelingen). In de begrote legesopbrengsten was rekening gehouden met het wegvallen van een deel van de vergunningen (gevolgklasse 1 Wet Kwaliteitsborging bouwen voor het bouwen).

Hoofdstuk 3. Dienstverlening vallend onder Europese dienstenrichtlijn

• Drank- en horecawet

De opbrengst is vergelijkbaar met 2023 en ligt iets boven begroting. Bij samenloop van legesaanvragen (drank- en horecawet en exploitatie) wordt slechts eenmaal leges (drank- en horecawet) berekend. Venlo hanteert een tariefdifferentiatie voor wijzigingen.

• Evenementen

De begrote beperkte toename in opbrengsten ten opzichte van 2023 is niet gerealiseerd. We zien een stabilisatie van het aantal evenementen. De leges zijn traditioneel niet kostendekkend. Om de leges kostendekkend te maken, zou het tarief moeten worden verhoogd met een factor van bijna zeven. Werkzaamheden voor meldingen worden niet meegerekend en meerdere evenementen van één organisator worden vaak onder één vergunning verleend.

• Sexinrichtingen/Winkeltijdenwet

Voor beide onderdelen geen realisatie in 2024.

• Overige leges

De overige leges bestaan voor het grootste deel uit de GGD-tarieven in het kader van de Wet kinderopvang. De hogere legesopbrengsten in 2024 hebben met name betrekking op een onverwachte stijging van het aantal aanvragen voor nieuwe locaties Buitenschoolse opvang (BSO) en kinderdagverblijven (KDV). Dit komt door renovatie van twee schoolgebouwen waardoor tijdelijke huisvesting op een andere locatie van 2 BSO-locaties en voor 2 KDV-locaties nodig was. Voor de hiervoor benodigde inspecties zijn leges in rekening gebracht.

Het aantal begravingen is het afgelopen jaar toegenomen. Daarnaast zijn er éénmalige baten doordat vanuit Klooster Steyl alle grafrechten zijn verlengd tot 2045. Hierdoor zijn de legesopbrengsten gestegen en hoger dan begroot. Doordat de lasten in lijn liggen met vorig jaar is het kostendekkendheid percentage gestegen naar 69%.

De heffingen bij de havens liggen in lijn met vorig jaar, maar zijn lager dan begroot. Met name door gedaalde kapitaallasten zijn de totale lasten ook afgenomen. De kostendekkendheid bedraagt 88%. Er is gekozen om de € 37.000 aan lasten voor de tijdelijk extra havenmeester te onttrekken uit de egalisatiereserve Fondsvorming havengelden waardoor de kostendekkendheid op 100% uitkomt. In de tabel is de onttrekking verwerkt onder de overige inkomsten.

De opbrengst uit marktgelden ligt iets hoger dan voorgaand jaar, mede doordat de markt in Tegelen in eigen beheer en niet meer uitbesteed is. De kosten zijn ook hoger dan begroot, waardoor het kostendekkendheid percentage uit komt op 71%. Dit is lager dan begroot (86%) en ligt in de lijn met vorig jaar (73%).

• BIZ Blerick, Tegelen en Venlo

Met ingang van 2021 zijn deze BIZ-regelingen voor 5 jaar verlengd tot en met 2025.

• BIZ Vastgoedeigenaren binnenstad Venlo

Deze regeling is vanaf 2024 nieuw en voor 5 jaar afgesloten tot en met 2028. Bij het raadsvoorstel is uitgegaan van € 190.000 aan opbrengsten per jaar. Er is € 170.000 gerealiseerd.

Om de ontwikkeling van de belastingdruk binnen onze gemeente te volgen geven wij deze ontwikkeling weer volgens de (landelijk breed erkende) definitie van het Coelo (Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden). De gemeentelijke woonlasten worden als volgt gedefinieerd: het gemiddelde bedrag dat een huishouden in een woning met gemiddelde waarde in een gemeente betaalt aan Onroerende Zaak Belasting (OZB), rioolheffing en afvalstoffenheffing (reinigingsheffing), minus een eventuele heffingskorting.

Atlas lokale lasten (Coelo)
Sinds 2007 geeft het Coelo jaarlijks de Atlas van de lokale lasten uit. Deze atlas bevat een ranglijst waarin de woonlasten van alle gemeenten zijn gerangschikt van laag naar hoog (nummer 1 heeft de laagste lasten).
Venlo kwam in deze ranglijst in 2024 op positie 65 van het totaal aantal (deel)gemeenten van 345. In 2023 was dat plek 91 en in 2022 plek 155.

Vergelijking woonlasten
Onderstaande grafiek toont de woonlasten in 2024 van een meerpersoons huishouden in Venlo ten opzichte van het landelijke gemiddelde van alle Nederlandse gemeenten, de grote (100.000+) gemeenten en daarnaast de grote Limburgse gemeenten. Te zien is dat de woonlasten in Venlo lager zijn ten opzichte van zowel de Limburgse gemeenten, de grote gemeenten als het landelijk gemiddelde. Het aandeel OZB is in Venlo, op Sittard-Geleen na, hoger ten opzichte van alle referentiegroepen. Het aandeel afvalstoffenheffing en rioolheffing is het laagste van alle groepen.
Bovenstaande conclusies zijn gelijk aan 2023. Door de keuze om de woonlastendruk in Venlo sinds enkele jaren gelijk te houden zien we echter wel dat de woonlasten in relatie tot andere gemeenten afnemen. Met name ten opzichte van de grote gemeenten en het landelijk gemiddelde zit Venlo nu ruim lager terwijl dit tot en met 2022 nagenoeg op gelijk niveau lag.